Mijn huwelijk met Jethro Tull

Hoewel sinds kort weer een kreupele versie van mijn oorspronkelijk blog in de lucht is, herstellende van een bijna fatale operatie, heb ik besloten om voorlopig verder te gaan met deze, versie 2.0. Ik was voornemens om een aantal van mijn stukken hier te herplaatsen, omdat ze op de een of andere manier dierbaar zijn en vorm geven aan wie ik ben, of ben geweest. Deze keer een ode aan de band die, meer dan wie ook, vanaf mijn prilste jeugd bepalend geweest is voor mijn muzikale vorming.

1968

Sommige dingen gaan nooit weg. Ook al zweer je ze, keer op keer, officieel af, ook al roep je de banvloek over ze uit, niets helpt: hardnekkig blijven ze aan je kleven, als klitten, ondanks al je pogingen ze weg te vegen. Neem nu Jethro Tull. Tweeënveertig jaar geleden drongen deze woeste, harige lieden mijn gerauhfaserde jongenskamer binnen en sedertdien zijn ze, veel ouder nu, buikiger en aanmerkelijk minder harig, voortdurend aanwezig gebleven. Soms als een bron van ongebreidelde ergernis, dan weer als steun en toeverlaat in moeilijke tijden. De rockband als oude, vormloze, lubberige sweater. Een beetje vaal geworden, misschien, lichtelijk verdacht geurend en met hier en daar een vlek die je er niet meer uitkrijgt, maar je enige, je echte, je eigen en eeuwige lievelingstrui.

1969

Deze band, geesteskind van Ian Anderson, de iconische fluitist, gekleed in zwerverskleren, balancerend op één been, of als een demente satyr in de microfoon grommend en grijnzend met zijn slechte gebit, kwam oorspronkelijk uit de Noord-Engelse badplaats Blackpool. Met één oog gericht op het zuiden, Liverpool, en natuurlijk Londen, en met het ander op het noorden (de Schotse Hooglanden), had deze van oorsprong blues-, en zelfs rhythm & blues-band van jongs af aan een onverwacht grote affiniteit met jazz, en keltische folk. Naast de dwarsfluit als eigenzinnig solo-instrument, werd de sound van Tull al vroeg gekleurd door mandolines. De combinatie van blues, rock, jazz en folk was voor mijn zich vers ontwikkelende puber-oren onweerstaanbaar. Dit was stevige muziek, die eigenwijs was, uiterst precies, maar beslist niet truttig. Hier stonden vier wilde mannen die meer dan levensgroot waren, met snorren en baarden, en haar van vijfendertig centimeter. Hier kon ik (12 jaar) wat mee.

Aanvankelijk was ik vooral een fan van de groep die Benefit (1969) maakte. Die compromisloze (men zou nu zeggen: bijna punk-achtige) rockmuziek, die tegelijk opwindend en intimiderend, psychedelisch en droevig was, bracht precies de juiste dosis vreemdheid aan in mijn leven.

Reünie (ca. 1975)

Daarna, in 1970 kwam het eerste magnum opus: Aqualung. Nog steeds moeten de thans 65-jarige heren van de band nummers als Locomotive Breath, en My God spelen. We kenden de plaat uit ons hoofd, zo goed zelfs, dat ik soms fysiek onwel werd van de herkenning.

Met Thick as a Brick (1971) en daarna A Passion Play (1972), werd de band een vertegenwoordiger van wat progrock genoemd werd: Yes, King Crimson of Van der Graaf Generator waren hun bondgenoten. De kleding werd pompeuzer, de live-show bombastischer. Een tijd lang was mijn favoriete plaat het gezellige, buikige progfolk album Songs from the Wood. De groepsleden droegen fezzen en kalotjes, monocles, vesten van brokaat en laarzen van delicaat gemzenleer. Het was, eerlijk is eerlijk, eigenlijk geen gezicht.

1977

Een versobering vond plaats in 1980. De synthesizer werd groots binnengehaald, en gedurende een flink deel van de tachtiger jaren was ik dol op Broadsword and the Beast, een electroprogfolk album.

Tijdverdichting. Daar heb ik vreselijke problemen mee. Jethro Tull kent voor mij een aantal zeer precies gedefinieerde periodes: 1968-1970 de eerste, principiële, blues-rock-fase. 1970-1979 waren de prog-rock jaren. En 1980-2011 was de derde fase. Men begrijpt mijn probleem. Die derde fase duurt nu al 32 jaar!!

In die derde fase heb ik het meeste gedaan aan Tull. Ik stroopte platenbeurzen en –winkeltjes af op zoek naar bootlegs en zeldzaam import-materiaal. Van het internet haalde ik oude en nieuwe liveconcerten. Tot de eeuwwisseling kocht ik braaf alles wat de heren in de recycler wilden gooien, long lost tapes, Anniversary sets, noem maar op. Tot het me allengs teveel werd. Nog steeds kom ik bijna wekelijks nieuw live-materiaal van ze tegen, op bittorrentsites als  Dimeadozen, of Hunger City, maar ik download niets mee. Ik heb genoeg. Ik ben klaar.

2007

En nog altijd staan de heren op de bühne (ik ga niet meer naar hun concerten), nog altijd worden er (zij het steeds minder frequent) platen gemaakt (ik heb de nieuwste platen niet meer aangeschaft. Geloof ik. Ik zou het moeten nakijken). Maar het enige oorspronkelijke lid is Ian Anderson, en zijn  kompaan Martin Barre doet mee vanaf plaat no. 2. De rest van de bezetting is een immer wisselend groepje heren van wie ik momenteel, moet ik eerlijk bekennen, de namen niet eens weet. De laatste tijd draai ik op mijn iPod vrij veel, vooral ouder Tull-materiaal, en steeds vaker één LP met name, die ik nu dan ook formeel uit wil roepen tot mijn favoriete Tull-plaat: Benefit.

De cirkel is, wat mij betreft, rond.